Za nami wczesne przymrozki roku 2024. Pora letnia zbliża się wielkimi krokami, a nasze oczy znów zaczyna cieszyć coraz bardziej obfita zieleń terenów miejskich. W wielu przypadkach mamy możliwość wprowadzenia jej na nasze balkony lub loggie, lecz jak do tego podejść, by z pełnym zadowoleniem móc obserwować naturę z poziomu naszego mieszkania? W poniższym artykule skupiliśmy się na zebraniu średnio lub mało wymagających roślin i zestawiliśmy je z wymaganiami ówczesnych mieszkańców miasta.

‍

Kompozycja

Na samym początku należy zastanowić się, jaką głębię możemy uzyskać stosując zabiegi estetyczne i pozycjonowanie roślin. Przez pojemniki i skrzynie, donice wolnostojące lub zawieszone aż po krzesła i inne meble ogrodowe, możliwości jest wiele a ogranicza nas tylko wyobraźnia i sama powierzchnia do zagospodarowania.

Skupiając się jednak na sposobie aranżacji roślin jako głównego elementu ozdobnego przestrzeni, możemy w sposób uproszczony zaliczyć je do kilku grup:

- Rośliny wysokie, takie jak krzewy i drzewka

- Rośliny średniej lub niskiej wysokości, sadzone głównie w donicach lub rabatach

- Rośliny wiszące. półwiszące a także pnące dodające dynamiki otoczeniu sadzone w rabatach, donicach stojących lub podwieszanych.

Budowanie Głębi

Typowym dla budowania głębi zabiegiem jest mieszanie wcześniej wspomnianych rodzajów roślin pozwalający nam wyeksponować atuty każdej z nich. Wysoka roślinność może być stawiana w głębi jako kolejne piętro roślinności, a więc wyższa za niższą, by nie tracić eskpozycji na światło. Dlatego też niskie rośliny najczęściej pozycjonowane są najbliżej kierunku padania słońca. Warte wyróżnienia są tu bratki, koleus, pelargonie pół zwisające, gazania czy ozdobne ziemniaki. W przypadku roślin niskich możemy uciec się do osobistych preferencji, jednakże warto zawsze sprawdzić, czy dana roślina preferuje stanowiska słoneczne. Dla przykładu, aksamitka i niektóre gatunki begonii będą wolały półcień, a słońce, szczególnie w okresie letnim, może im zaszkodzić. Najczęściej wybieraną formą ekspozycji tych roślin są rabaty lub wolnostojące donice, mogące gościć pośród mebli ogrodowych dodając im wyjątkowego uroku.

Jeśli już zajmiemy się warstwą najbliższą słońcu, kolejnym krokiem jest dodanie cienia i objętości w formie większych roślin, krzewiastych lub drzewiastych. Jako dobry przykład mogą posłużyć nam karłowate gatunki brzóz, morwy i katalpy. Nie są to rośliny trudne w utrzymaniu, a ich unikalne cechy potrafią dodać klimatu i wrażenia izolacji, gdy zostaną użyte właściwie. Jako ciekawe i unikalne w zestawieniu warto zawrzeć także gatunki takie jak wierzba japońska, oleander czy sumak octowiec stanowiące niestandardową lecz równie urokliwą alternatywę.

Pozostając w wysokim piętrze ulistnienia, jako bardziej rozkrzewione elementy roślinności ogrodowej i balkonowej, świetnie sprawdzają się trzmieliny fortune’a, pięciorniki krzewiaste czy tzw. Kiścień Waltera. Dzięki ich budowie morfologicznej stanowią świetne narzędzie do wprowadzenia odstępu pomiędzy naszymi kompozycjami a światem na zewnątrz.

Patrząc z perspektywy zastosowania, a więc utworzenia ściany zieleni nie tylko rośliny typowo krzewiaste będą odpowiednim rozwiązaniem. W nowoczesnych kompozycjach popularne ostatnimi czasy stały się rozłożyste gatunki traw. Imperiata cylindryczna czy Rozplenica japońska jako rośliny o dużym zagęszczeniu masy liściowej potrafią efektywnie osłaniać przestrzeń, a dodatkową zaletą są wrażenia sensoryczne chociażby w formie szumu powstającego przy podmuchach wiatru.

‍

Zagospodarowanie

‍

Czasem jednak oszczędność przestrzeni gra nadrzędną rolę przy zagospodarowaniu niewielkich balkonów. Do tego posłużą nam pnącza oraz rośliny półwiszące i zwisające. Szerokie zastosowanie oraz możliwość adaptacji do przeznaczonej dla nich przestrzeni pozwala na usytuowanie ich na podwieszanych donicach lub na barierkach i ogrodzeniach. Gatunki takie jak Tunbergia pnąca, milin czy przywarka japońska doskonale udekorują wysokie piętra balkonu nie zajmując przy tym dużo miejsca. Warto tu również zwrócić uwagę, że niektóre gatunki pnączy mogą w dłuższym terminie niszczyć elewacje budynków lub powierzchni po których się pną. Tyczy się to również wszystkich gatunków bluszczy, jeszcze niedawno szeroko stosowanych przy tworzeniu “zielonych ścian”. W przypadku roślin zwisających konieczność wbudowania haków lub innych instalacji w strop potrafi przysporzyć problemów. Efekt wiszących donic z opadającymi z nich ozdobnymi liśćmi i kwiatami potrafi jednak ten trud wynagrodzić. Popularne w zastosowaniu balkonowym są przede wszystkim gatunki calibrachoa milion bella, smagliczki, dichondry, plektrantusa i kocanki włochatej.

Rośliny ozdobne a użytkowe

Jako ostatnim jednak nie mniej ważnym zagadnieniem jest sadzenie ziół i warzyw na balkonach i loggiach. Jest to niemałe wyzwanie, jako że rządzi się to zupełnie innymi prawami niż utrzymywanie roślin o znaczeniu dekoracyjnym. Warto tu przede wszystkim zadbać o odpowiednie przygotowanie z zakresu wiedzy o okresach wysiewu i warunkach upraw poszczególnych gatunków roślin. Przyjmuje się, że w uprawach balkonowych dominują zioła (tymianek, rozmaryn, mięta, szczypiorek, oregano i inne), warzywa takie jak pomidor i papryka oraz sałata. Do upraw balkonowych najlepiej sprawdzać się będą skrzynie o głębokości przynajmniej 30cm oraz ziemia do uprawy warzyw i ziół. Jeśli jednak odpowiednio się przygotujemy, większość roślin uprawnych możemy ze spokojem próbować sadzić i metodą prób i błędów określić, które najbardziej nam odpowiadają.

Podsumowanie

Najważniejszym aspektem aranżacji przestrzeni jest wasz personalny odbiór. Czy ma to być oaza spokoju, czy kwiecisty symbol włożonej pracy? Ogrodnictwo ma przede wszystkim cieszyć oko i dostarczać wrażeń sensorycznych niedostępnych w czterech ścianach miejsca pracy. Natura zawsze była z nami, a jej zaproszenie w swoje progi na pewno zwróci się w dobrych wspomnieniach, pięknie i relaksie na własnych warunkach.